Tylko jedna kopuła Torfowisk Orawsko-Nowotarskich objęta jest ochroną w formie rezerwatu przyrody, ustanowionego już w 1925 r. To Bór na Czerwonem, wpisany w 2017 r. na listę obiektów objętych konwencją ramsarską, której celem jest ochrona i utrzymanie w niezmienionym stanie obszarów określanych jako „wodno-błotne”.
Obejmujący powierzchnię 114,66 ha rezerwat Bór na Czerwonem ustanowiono w celu ochrony jego walorów przyrodniczych oraz krajobrazowych. W jego skład wchodzi dobrze zachowane torfowisko wysokie, z dobrze wykształconą kopułą torfowiska, o zmiennej miąższości od 0,5 do 5 metrów, oraz występujące w jego otoczeniu bagienne i wilgotne zbiorowiska leśne – charakterystyczne dla Kotliny Orawsko-Nowotarskiej.
W rezerwacie znajdziemy siedliska przyrodnicze wymienione w załączniku I Dyrektywy Siedliskowej:
- 7110 torfowiska wysokie z roślinnością torfotwórczą (siedlisko priorytetowe),
- 7140 torfowiska przejściowe i trzęsawiska,
- 7150 obniżenia na podłożu torfowym z roślinnością ze związku Rhynchosporion,
- 91D0 bory i lasy bagienne (siedlisko priorytetowe).
Fot. Patrycja Adamska, UNEP/GRID–Warszawa
Bór na Czerwonem jest domem dla gatunków roślin i zwierząt charakterystycznych dla ekosystemów borów bagiennych i torfowisk, w tym rzadkich i zagrożonych. Stwierdzono tu występowanie 10 gatunków płazów, 2 gatunków gadów, 98 gatunków ptaków i 25 gatunków ssaków. Wśród nich znajdują się gatunki wymienione w załączniku II Dyrektywy Siedliskowej oraz w załączniku I Dyrektywy Ptasiej: 3 gatunki płazów, 13 gatunków ptaków i 2 gatunki ssaków. Szczególnie warte odnotowania są traszka karpacka i kumak górski. W rezerwacie występuje również 269 gatunków grzybów.
Wraz z przyległym kompleksem leśnym rezerwat znajduje się w strefie karpackiego korytarza ekologicznego, łączącego Babią Górę i Tatry z Gorcami i Pieninami.
Jak dbać o ten niezwykle cenny przyrodniczo obszar?
Dla ochrony walorów przyrodniczych Boru na Czerwonem niezbędne są: poprawa warunków wodnych, odtworzenie bezleśnego charakteru nadmiernie zarastającego torfowiska i zahamowanie niekorzystnych zmian w strukturze roślinności. Ważna jest przy tym ochrona czynna cennych siedlisk przyrodniczych zarówno samego torfowiska wysokiego, jak i bagiennych zbiorowisk leśnych w jego otoczeniu.
Działania ochronne to jednak nie wszystko – potrzebne są również poprawa metod zarządzania przestrzenią na całym obszarze Torfowisk Orawsko-Nowotarskich oraz wzrost świadomości społecznej na temat mokradeł.
Przeczytaj o tym, co robimy w ramach naszego Projektu.
Fot. Patrycja Adamska, UNEP/GRID–Warszawa
